Dostępny serwis pozycjonuje się lepiej we wszystkich wyszukiwarkach, dzięki czemu staje się skutecznym narzędziem propagowania treści. Warto zatem zadbać o dostępność, również ze względu na pozycjonowanie.
- Przyjazność w urządzeniach mobilnych
- Niższe koszty modyfikacji
Z racji tego, że dostępny serwis musi być zbudowany w oparciu o najwyższe standardy jakości kodu HTML, CSS, Java Script itp., istnieje bardzo ważne przełożenie tej jakości na szybkość i prostotę modyfikacji warstwy programistycznej serwisu.
Poprawny kod jest łatwiejszy w modyfikacji dla programistów, co przyspiesza i czyni tańszymi wszelkie działania związane z modyfikacją i przebudową serwisów.
Dynamika rozwoju technologii internetowych sprawia, że co kilka lat każdy serwis podlega mniejszym lub większym modyfikacjom. Serwis, który został zbudowany w oparciu o zasady dostępności i z myślą o niej, w wielu przypadkach, stosunkowo niewielkim kosztem, będzie mógł ulec przebudowie szybciej i przy mniejszych nakładach finansowych.
Uniwersalna dostępność
Wyżej wymienione korzyści stanowić powinny ostateczny argument za tym, że wszelkie wysiłki włożone w konwersję istniejących serwisów na dostępne, budowanie nowych, dostępnych systemów czy też szkolenia dla zespołów informatycznych i redaktorskich — mówiąc wprost są opłacalne!
Serwis bardziej dostępny dla osób niepełnosprawnych jest także bardziej dostępny dla osób całkowicie sprawnych, starszych, słabiej wykształconych — jest dostępny uniwersalnie.
Nawet, jeśli do serwisu (co trudno sobie wyobrazić) nigdy nie zawita osoba niewidoma, niepełnosprawna ruchowo czy niesłysząca — uniwersalna dostępność opłaci się każdej instytucji, firmie lub organizacji.
- Dostęp do treści serwisów internetowych
- Zrozumiałość tekstu
Podstawą serwisów internetowych, jak i wszelkiego rodzaju informacji oraz komunikacji jest tekst. Internetowa rewolucja polega m.in. na tym, że mamy nieograniczony dostęp do ogromnej liczby informacji zapisanych w postaci tekstu. Jednak nie każda z nich jest przyjazna dla czytelnika. Informacje powinny być dostępne i spełniać wymagania, które omówimy w kolejnych punktach.
Każdy miał do czynienia ze stroną internetową, której treści były trudne do zrozumienia. Jedną z przyczyn mógł być brak przygotowania merytorycznego do odbioru tych treści. Istnieje jednak szereg przyczyn, innych niż brak przygotowania czytelnika, które są powodem małej zrozumiałości informacji w Internecie.
Zrozumiałość tekstu jest podstawowym kryterium dostępności, zupełnie niezwiązanym z niepełnosprawnością. Każdy użytkownik może zostać wykluczony z dostępu do informacji, jeśli nie są one przygotowane z uwzględnieniem zasad zrozumiałości.
Za zrozumiałość informacji zamieszczanych w Internecie odpowiadają redaktorzy lub autorzy — osoby, które przygotowują teksty do publikacji. Autor lub redaktor powinien kierować się zasadami, które czynią tekst bardziej dostępnym dla każdego czytelnika, nawet tego mniej przygotowanego merytorycznie.
- Skrótowce literowe lub akronimy
- Słowniczek dla całego serwisu (FAQ)
- Formatowanie tekstu — czytelność opisu
- Niezwykle ważna dla samej zrozumiałości i skutecznego odbioru treści jest czytelność serwisu.
- Czytelność dotyczy przede wszystkim tego, jak tekst jest sformatowany, jak wygląda, ale nie tylko — np. osoby niewidome także odczytują strukturę i formatowanie tekstu, dzięki czytnikom ekranu.
Formatowanie treści jest sprzymierzeńcem zrozumiałości.
To właśnie zrozumiałość i czytelność tworzą dostępność tekstu. Najważniejszą zasadą poprawnego formatowania tekstu na potrzeby Internetu jest podział na zwięzłe, logiczne i zrozumiałe części. Im więcej części, tym lepiej. Istnieją rzecz jasna pewne granice, tekst nie może być podzielony na części ponad potrzebę. Takich podziałów nie należy również tworzyć w sposób sztuczny!
- Podział na akapity.
- Akapity to dopiero początek,
- Metody dzielenia i prezentowania tekstu, które należy stosować po to, aby podnieść jego czytelność,
- Nagłówki,
- Listy,
- Wypunktowania, listy elementów,
- Pogrubienie czcionki,
- Kursywa,
- Wielkie litery,
- Tabele,
- Justowanie tekstu,
- Wielkość czcionki
Jeśli uważasz, że w Twoim serwisie wielkość czcionki jest zbyt mała nawet dla dobrze widzącego użytkownika, poproś programistę o zwiększenie wielkości czcionki tekstów.
Wielkość czcionki ma ogromny wpływ na jakość czytania i odbioru serwisu. Problem ten dotyczy wszystkich użytkowników, nie tylko niepełnosprawnych. To, jakie wielkości czcionek mają poszczególne elementy w serwisie, zwykle nie zależy od samego redaktora. Jest to bowiem narzucane przez wybrany wygląd graficzny i typograficzny strony.
Powiększanie tekstu strony
Obecnie, wszystkie popularne przeglądarki internetowe posiadają proste mechanizmy powiększenia całej strony wraz ze wszystkimi zawartymi na niej tekstami. Zwykle powiększenie odbywa się poprzez użycie kombinacji klawiszy Ctrl i + (plus), a zmniejszenie — Ctrl i – (minus).
W niektórych serwisach, już na samej stronie zamieszczane są przyciski służące do powiększania wielkości czcionki. Z zasady można uznać je za przydatne dla wszystkich użytkowników. Należy jednak wystrzegać się tego, by stanowiły one zastępnik prawdziwej dostępności serwisu, choćby dlatego, że nierzadko są one małe i nie wszyscy użytkownicy mogą je zauważyć.
Kontrast kolorystyczny
Odnośniki
Prawdopodobnie najczęściej, w komunikacji potocznej, używane jest słowo link == odnośnik, które jest jego udanym polskim odpowiednikiem.
Odnośnik to najważniejszy element stron internetowych!
To prawda, że obiektywne ustawienie w hierarchii ważności elementów stron internetowych byłoby ryzykowne, niemniej jednak warto pamiętać o tym, że bez odnośnika nie byłoby Internetu. To właśnie odnośniki są podstawą tzw. sieci, porównywanej czasem do pajęczyny. Internet różni się tym choćby od książki, że nie jest lub nie musi być linearny w odbiorze. Możemy w ciągu kilku sekund przejść do różnych podstron czy serwisów.
Odnośniki graficzne
Wiele spośród znajdujących się na stronach internetowych odnośników występuje w postaci grafik. Jednym z celów stosowania takich elementów jest uczynienie stron bardziej atrakcyjnymi oraz wyróżnienie samych odnośników. Do odnośników graficznych odnoszą się te same zasady co do odnośników tekstowych, jednak ich treść znajduje się w opisie alternatywnym. Opis ten jest czytany przez programy używane przez osoby niewidome. Poprawnie przygotowany opis zawiera informację, jaka jest funkcja danego odnośnika graficznego i do jakich zasobów on prowadzi.
Grafiki, zdjęcia, obrazy, wykresy
Grafiki, zdjęcia, schematy, ikonki, mapy — stanowią integralną część stron internetowych. Są uzupełnieniem, rozwinięciem i wzbogaceniem przekazu tekstowego. Dzięki grafikom, serwisy internetowe stały się równie atrakcyjne, jak magazyny drukowane.
Dostępność grafik jest kluczowa dla jakości serwisów internetowych. Niestety, są one jednym z najczęściej spotykanych, niedostępnych elementów stron internetowych. Jak to możliwe, że grafiki mogą być dostępne np. dla osób niewidomych? Tajemnica tkwi w opisie alternatywnym, jakim grafiki mogą i powinny być opatrzone.
Oto jak wygląda opis alternatywny:
<img src="obrazy/zdjecie15.jpg" alt="Spotkanie naszych stypendystów w Parlamencie Europejskim" />
artybut src wskazuje w HTML nazwę lub adres pliku, który ma być wyświetlony na stronie;
atrybut alt przekazuje, w postaci tekstu, co jest treścią zdjęcia;
Atrybut alt to prawdopodobnie najbardziej symboliczny element stron internetowych ze względu na ich dostępność. Prawidłowo uzupełniony tekst alternatywny jest jednym z podstawowych i najważniejszych wytycznych dostępności serwisów dla osób niepełnosprawnych.
Każdy obrazek, plik graficzny, opublikowany w serwisie powinien mieć atrybut alt. Treść tego atrybutu powinna adekwatnie opisywać zawartość lub funkcję obrazka.
W niektórych sytuacjach atrybut alt może być pusty alt="".
Mapy
Mapy stanowią jeden z tych elementów stron internetowych, który niezwykle rzadko jest dostępny dla osób niepełnosprawnych. Nie jest to zaskakujące, gdyż dostępne metody publikowania map na stronach internetowych nie są powszechnie znane i stosowane.
Wideo
Internet rozwija się z niezwykłą prędkością. Zaledwie 20 lat wystarczyło, by stał się nieodłączną częścią codzienności kilku miliardów ludzi. Rozwój technologiczny — szczególnie zaś przyspieszenie przesyłu informacji, sprawił, że Internet stał się nowoczesnym i multimedialnym środkiem przekazu.
W konsekwencji, w większości serwisów internetowych treści filmowe zaczynają być bardzo ważnym i atrakcyjnym sposobem komunikacji z użytkownikiem. Relacje z konferencji, wywiady, reportaże, klipy promocyjne — stają się, tak jak 15 lat temu grafika i zdjęcia — doskonałym uzupełnieniem treści tekstowych. W niektórych serwisach nawet (pomijamy tutaj typowo filmowe serwisy, jak Youtube.com) prezentacja treści za pomocą wideo staje się dominująca względem tekstu.
- Wideo, a osoby niesłyszące
- Wideo a osoby niepełnosprawne ruchowo
- Pliki dźwiękowe
- Wyszukiwarka
- Wśród specjalistów technologii internetowych, którzy zajmują się budowaniem serwisów mawia się niekiedy, że Google jest jak osoba
- niepełnosprawna. Z całą pewnością tego typu analogie traktować należy z dystansem.
- Pliki DOC (Word)
- Pliki napisane w programach Microsoft Word i alternatywnych edytorach tekstowych (np. Writer pakietu biurowego Libre Office lub Open Office), to powszechny sposób publikowania informacji na stronach.
- Dokumenty tekstowe z rozszerzeniem *.doc. mogą być zupełnie dostępne dla osób z wszelkimi niepełnosprawnościami. W tym celu należy trzymać się kilku prostych zasad.
Struktura dokumentu
Najważniejszym elementem jakości dokumentów Word jest struktura. Nadanie struktury dokumentowi polega na:
zatytułowaniu go we „właściwościach dokumentu”,
logicznym podziale dokumentu na części oraz nazwaniu każdej części zrozumiałym nagłówkiem.
Pliki PDF
Powszechne jest również publikowanie plików PDF jako załączników do stron. Ten format prezentacji treści jest jednak w wielu sytuacjach nadużywany — informacje zamiast trafić na „regularną” stronę, są publikowane w formacie, który sprawia problemy osobom niepełnosprawnym.
Obecnie stworzenie dostępnego pliku PDF jest względnie łatwe. Każda instytucja powinna mieć oprogramowanie i przeszkolenie w zakresie tworzenia dostępnych plików PDF. Szczególnie jeśli takie dokumenty są generowane w obrębie instytucji bardzo często.
Dostępny dokument PDF musi zawierać w sobie odpowiednią strukturę i dodatkowe, nieobecne w tekście informacje. Są nimi: tytuł dokumentu, nagłówki, teksty alternatywne elementy graficzne, nagłówki tabeli i listy wypunktowane. Dokument PDF, który zawiera te informacje nazywany jest dokumentem „tagowanym”. Część programów, które służą do generowania dokumentów PDF, pozwala na zapisanie pliku z takim właśnie „tagowaniem”.
Skanowane pliki PDF
Największą bolączką osób niepełnosprawnych (głównie osób niewidomych i niedowidzących) są dokumenty skanowane i zamieszczone w takiej postaci na stronach internetowych. Skanowany plik PDF to zestaw obrazków, które nie mogą być odczytane przez czytniki ekranu, z których korzystają osoby niewidome. Przy dużych powiększeniach ekranu, które są używane przez osoby niedowidzące, owe pliki są słabo czytelne.
Dodatkowe informacje:
- Prezentacja – dostępność stron internetowych – plik PDF
- Prezentacja – Slideshare
- Przezntacja w formie slajdów
- Galeria slajdów
- Serwis dla uczestników spotkania – Sala Stropowa Ratusza w Brzegu – 17.11.2015 r.
- Napisz do nas!
źródło: widzialni.org
